Yeni Türk Ticaret Kanunu; Kamu Gözetim Kurulu ( KGK) denetim ve gözetiminde; sermaye şirketlerine, belirli ölçütlere (2016 yılı için; Aktif büyüklüğü- 40.000.000, Yıllık net satış hasılatı 80.000.000, Çalışan sayısı- 200 ve üzeri) ulaşması durumunda finansal tablolarını uluslararası ya da ulusal muhasebe standartlarına göre düzenleme zarureti getirmiştir. Buna bağlı olarak standartların işletmelerce uygulanması süreçlerinde çeşitli farklılıklar, zorluklar ortaya çıkmaktadır. Bu farklılıklardan birisi de çalışmamızın da konusu olan TMS-UMS 12 Gelir Vergisi standartlarıdır. Standartların yasal düzenlemeler ile zorunlu tutulması, işletmeler için artık yeni bakış açıları, yeni muhasebe yöntemleri ve buna bağlı olarak yeni finansal raporlama oluşturma süreçlerini elzem kılmıştır. Tüm bu yenilikler yıllar yılı kullanılan teknikleri, alışkanlıkları, kavramları değiştirmeyi de beraberinde getirmiştir. TMS’ lerin getirdiği yeni kavramlar, var olan kavramların bir kısmı ile çelişmekte ve açıklanmaya muhtaç kalmaktadır. Uluslararası standartlar ile yeknesak hale getirilmeye çalışılan finansal raporlamalar, ülkemizde olduğu gibi mevcut düzenlemelerle belirli noktalarda (değerleme, raporlama, aktifleştirme, ölçümleme vb.) zıt düşmeye başlamıştır. Çalışmamızın da temel konusu olan vergiler (kurumların gelirlerine ilişkin vergiler) bu tezatlıkların en önemlilerinden birisidir. Çünkü tüm dünyada “karşılaştırılabilir” bir finansal raporlama sistemi tesis etmeyi amaçlayan standartların, vergi hesaplama ve tahsil etme gibi bir gayesi yoktur. Standartların genelinde bahsedilenler, devletlerin yayımladığı düzenlemeleri ziyadesiyle aşan, daha yapısal bir dönüşümü muhteva etmektedir. Bu yapı içerisinde devletlerin şirketlerinden ne oranda vergi alacağının önemi görece daha küçüktür. Çünkü standartlar vergiyi değil, dünya genelinde tüm sermaye şirketlerini içine alabilecek; karşılaştırılabilir, entegre bir finansal raporlama sistemini oluşturmaya çalışmaktadır. Standartlar; devletlerin vergi toplama kaygısıyla değil, özelde finansal okuyuculara, genelde ise tüm paydaşlara doğru, güvenilir, karşılaştırılabilir bilgi sunma kaygısı ile hareket etmektedir.

Tüm bu anlatılanlardan sonra karşımıza çıkan temel mesele şudur ki; standartlara uygun olarak hazırlanan finansal raporlara ilişkin oluşan ticari kar ve buna bağlı olarak doğacak vergi, diğeri ise yerel düzenlemelere göre düzenlenen finansal raporlara ilişkin oluşacak mali kar ve buna bağlı olarak doğacak vergidir.

Bu çalışmanın amacı yerel finansal tabloların, standartlara uygun finansal tablolar haline dönüştürülmesi sürecinde (çeşitli farklılıklara bağlı olarak) oluşabilecek ertelenmiş vergi borçlarının ya da ertelenmiş vergi alacaklarının TMS 12 çerçevesinde değerlendirilmesi ve muhasebeleştirilmesidir.

Ertelenmiş vergi kavramı en genel ifadeyle; ilgili dönem sonunda verginin üzerinden hesaplanacağı mali kar ile finansal tablolarda raporlanan ticari kar üzerinden hesaplanan vergi arasında ki olumlu/olumsuz farklardır. Ertelenmiş vergi kavramı varlık ya da borçlarda oluşabilecek farkları “geçici” olarak gelecek dönemlere taşıma işlemidir.

Varlık ya da borç kalemlerinin ilk kayıt edildiği değerleri ile vergiye konu olacak değerleri arasında, TMS ve vergi mevzuatındaki çeşitli değerleme ilkeleri nedeniyle ortaya çıkan farklara, “geçici farklar” denilmektedir. Standartlar da geçici farklar kavramını; “bir varlığın veya borcun finansal durum tablosundaki (bilanço) defter değeri ile bunların vergi açısından taşıdıkları değerler arasındaki farklardır” (TMS-12: 1) şeklinde tanımlamıştır. İlgili standart gereğince ertelenmiş vergi kavramından söz edebilmenin ilk ve temel koşulu söz konusu farkların geçici olmasıdır. Yani gelecek dönemlerde ilgili farkların ortadan kalkacağı kabul edilmektedir. Bu noktada geçici farkların aslında zamanlama farkına dayalı olarak ortaya çıkan ve ileriye yönelik olarak ortadan kalkacak olan farklar olduğu unutulmamalıdır.

Bu nedenle standartlar çerçevesinde ertelenmiş vergi varlığının oluşumunda “sürekli farklar” kesinlikle dikkate alınmamaktadır. İlgili (cari) dönemde vergiye ilişkin mali kar ile ticari kar arasında ki farklılıkları oluşturan kalemlerin (gelirler ya da giderler) gelecek dönemlerde ortadan kalkması beklenmiyorsa bu noktada sürekli fark kavramı karşımıza çıkmaktadır.

Söz konusu farkların geçici olmaması nedeniyle geleceğe taşınmasına gerek kalmayacaktır. Bu nedenle muhasebe kârı ile mali kâr arasında oluşan bu farklar, dönemin vergisini etkilemekle birlikte, hiçbir zaman kapanmadığı için gelecek dönemin vergisini etkilememekte ve ertelenmiş vergi varlığı veya borcu oluşmamaktadır (EPSTEIN ve Mirza, 2006: 528).

Sürekli Farklara Neden Olan Giderler (Tekşen, 2010: 300)

• Vergi cezaları ve zamları,

• Trafik cezaları ve zamları,

• 6183 Sayılı Kanun’a göre ödenen ceza ve tazminatlar,

• Ödenmeyen SGK primleri,

• Yasal sınırları asan bağış ve yardımlardır.

Sürekli Farklara Neden Olan Gelirler

• İştirakler temettü gelirleri,

• Yurtdışı inşaat onarma, montaj ve teknik hizmet karşılıkları,

• Uluslararası anlaşmalarda yer alan Kurumlar Vergisi’ne ilişkin istisnalar,

• Serbest bölge kazançları,

• Risk sermayesi ve gayrimenkul yatırım fonları ve ortaklıkları kazançları.

TMS-12 Gelir Vergileri Standardı bazı istisnai durumların dışında, işletmenin ertelenmiş vergi borcu veya ertelenmiş vergi alacağı muhasebeleştirmesini zorunlu kılmaktadır (Gücenme ve Arsoy, 2007:2). Çünkü yalnızca bu yolla geçici farkların, vergiye olan etkisi görülebilecek ve gerçeğe uygun finansal raporlama yapılabilecektir. Standartların gerçekleştirmeye çalıştığı da tam olarak budur. Geçici farkların vergi etkisi bilançoda ertelenmiş vergi varlığı veya ertelenmiş vergi yükümlülüğü olarak; gelir tablosunda ise ertelenmiş vergi gideri veya ertelenmiş vergi geliri olarak raporlanır (Dündar, 2013: 3).

İlgili dönemde üzerinden vergi tarhiyatının yapılacağı mali karın, ticari kardan fazla olması nedeniyle fazla ödenen verginin, gelecek dönemlerde indirilebileceği durumlarda ertelenmiş vergi varlığından ya da indirilebilir vergi varlığından söz edilmektedir.

Ertelenmiş vergi varlığının tespiti tüm geçici farklar için ertelenmiş vergi hesaplanması sonucunda ortaya çıkmaktadır. İndirilebilir tüm geçici farkların toplamı, kurumlar vergisi oranı ile çarpıldığında toplam ertelenmiş vergi varlığı bulunmuş olacaktır. Ertelenmiş vergi varlığının çalışma mantığını ve sonuçlarını, birebir örtüşmemekle beraber peşin ödenen vergiler gibi olduğunu kabul edebiliriz. Nasıl ki ilgili dönemde peşin ödenen vergiler bir sonra ki dönemde oluşacak vergi yükümlülüğünden mahsup edilebiliyorsa, ertelenmiş vergi varlığı da geçici farkların ortadan kalkacağı ileri dönemde mali kar üzerinden hesaplanacak vergi yükümlülüğünü azaltacak bir unsur olacaktır. Ertelenmiş vergi varlığının temel mantığı, ilgili dönemde mali kara ulaşılırken ticari kardan indirilemeyecek geçici farkların geleceğe taşınarak, gelecek dönemlerde; bu dönem fazladan ödenen vergi tutarının geri kazanılmasıdır. İşletme bu yöntemle gelecek dönem ödeyeceği vergiyi (kurumlar vergisi) azaltabilecektir. Bu hali ile ertelenmiş vergi varlığı bilançoda duran varlıkların altında raporlanır.

Bilanço kalemlerinde söz konusu ertelenmiş varlığı şu şekilde formüle edebiliriz:*

Aktif Kalemlerde; Vergi > TFRS ise Ertelenmiş (İndirilebilir) Vergi Varlığı Pasif Kalemlerde; Vergi < TFRS ise Ertelenmiş (İndirilebilir) Vergi Varlığı

Gelir tablosu kalemlerinde söz konusu ertelenmiş varlığı şu şekilde formüle edebiliriz: *

Gider Kalemlerinde; Vergi < TFRS ise Ertelenmiş (İndirilebilir) Vergi Varlığı Gelir Kalemlerinde; Vergi > TFRS ise Ertelenmiş (İndirilebilir) Vergi Varlığı. Ertelenmiş Vergi Varlığına konu olabilecek kalemler şu şekilde sıralanabilir;

· Ticari Alacak Reeskont Gideri

· Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı

· Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı

· Borç Değerleme Kur Farkı Gideri

· Ödenmeyen SSK Primleri

· Kıdem Tazminatı Karşılığı vb.

Vergilendirilecek geçici farklar (ertelenmiş vergi yükümlülüğü) bir varlığın kayıtlı değeri işletme tarafından geri kazanıldığı veya borcun vadesinde ödendiği dönemlerde mali kâr veya zararın tespitinde vergi matrahına dâhil edilecek geçici farklardır (Örten vd., 2009:157).

Özetle ertelenmiş vergi yükümlülüğü, işletmelerin cari dönemde vergi yükümlülüğünün hesaplanacağı mali karlarını azaltacak geçici farkları değerlendirmeye alarak, vergi yükümlülüklerini ileri (geçici farkların kapanacağı dönem) bir döneme taşımalarıdır.

Mali kar matrahını artıracak işlemlerin, geçici farklar aracılığıyla geleceğe taşınması işlemidir.

İşletme bu işlem ile bu dönem yükleneceği Kurumlar Vergisi borcunu gelecek bir döneme aktarmış olmaktadır. Bu hali ile ertelenmiş vergi yükümlülüğü bilançoda uzun vadeli yabancı kaynakların altında raporlanır. Ertelenmiş vergi yükümlülüğünün çalışma mantığını ve sonuçlarını, birebir örtüşmemekle beraber ödenecek vergiler gibi olduğunu kabul edebiliriz.

Bilanço kalemlerinde söz konusu ertelenmiş yükümlülüğü şu şekilde formüle edebiliriz:*

Aktif Kalemlerde; Vergi < TFRS ise Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Pasif Kalemlerde; Vergi > TFRS ise Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü

Gelir tablosu kalemlerinde söz konusu ertelenmiş varlığı şu şekilde formüle edebiliriz:*

Gider Kalemlerinde; Vergi > TFRS ise Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü Gelir Kalemlerinde; Vergi < TFRS ise Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü.

Vergiye tabi geçici farkların ve buna bağlı olarak ertelenen vergi borcunun doğabilmesi için ticari kara dâhil edilen bazı gelirlerin mali kara izleyen dönemlerde dâhil edilmesi ve/veya mali kardan indirilen bazı giderlerin ticari kardan izleyen yıllarda indirilmesi gerekir (Özerhan ve Yanık, 2012: 506).

Söz konusu çalışmamızda diğer çalışmalardan farklı olarak ilgili kalemlerin (hem ertelenmiş vergi varlığı kalemleri hem de ertelenmiş vergi borcu kalemleri için) her birine küçük örnekler vermekten ziyade, gerçek bir şirketin bilançosundan hareketle, daha geniş bir bakış açısıyla değerlendirmeler yapılmıştır. İlgili değerlendirmeler uygulama bölümünde detaylı olarak ifade edilecektir.

TMS 12 Gelir Vergileri Standardının mevcut uygulamaya getirdiği farklılıkları ortaya koyabilmek için, öncelikle KARSEV A.Ş. firmasının karı vergi kanunlarına göre hesaplanacaktır. Daha sonra dönem sonu bilançosu söz konusu standarda göre tekrar düzenlenip, iki durum arasındaki farklılıklar ortaya koyulacaktır.

Aşağıda KARSEV A.Ş' nin muhasebenin genel kabul görmüş ilkelerine göre düzenlenmiş 31.12.2012 tarihli dönem sonu bilançosu ve buna ilişkin ek bilgiler sunulmuştur.

Ek Bilgiler

· Şirketin menkul kıymetleri toplamı 20.000 TL' dir. Bu toplama 3.000 TL tutarındaki hisse senedi değer artışı da dâhildir. Menkul kıymetlere dâhil edilen değer artışı dönem sonunda gelir kaydedilmiştir.

· Senetsiz ticari alacak tutarı reeskont İşlemine tabi tutulmuş ve 10.000 TL’lik reeskont gider kaydedilmiştir.

· 127.253 TL kadarına karşılık ayrılan şüpheli ticari alacakların, henüz dava ve icra safhasında olmadığı belirlenmiştir.

· 70.000 TL Karşılık ayrılmış olan ve kullanılamayacak kadar yıpranmış kağıt stokları için takdir komisyonundan rapor alınmadığı belirlenmiştir.

· 2012 yılında satın alınan demirbaşların maliyet bedeli 45.418 TL’dir. İşletme muhasebe İlkelerine göre duran varlığa % 20 amortisman uygulamıştır. Fakat vergi mevzuatına göre söz konusu duran varlığa uygulanan amortisman oranı % 40’tır.

· Şirket senetsiz borçlan İçin 1.200 TL reeskont tutarı hesaplamıştır.

· Şirket dövizli borçları nedeniyle yılsonunda açıklanan Merkez Bankası döviz satış kurunu dikkate alarak değerleme yapmış ve hesaplanan 20.000 TL kur farkı tutarını gider olarak kaydetmiştir. Ancak V.U.K uyarınca dövizli borçlar alış kuru ile değerleneceğinden, iki değerleme kuru arasındaki 8.000 TL’lik fark, kanunen kabul edilmeyen gider olarak kurum kazancına ilave edilmiştir.

· Şirketin 2012 yılında tahakkuk eden sosyal güvenlik kesintisi toplamı 59.836 TL’dir. Fakat şirket bu tutarın 40.000 TL’sini ödemiştir.

· Şirketin 2012 yılı kıdem tazminatı yükümlülüğü 120.000 TL’dir. Şirket bu tutarın tamamı için karşılık ayırmıştır. Kıdem tazminatı karşılığı için 2012 yılında herhangi bir ödeme yapılmamıştır.

· İşletme 2012 yılında zamanında ödemediği vergilerden dolayı 1.500 TL gecikme faizi ve 5000 TL Özel İletişim Vergisi ödemiştir. Ayrıca Manisa İli Muradiye Belediyesini Koruma Ve Yaşatma derneğine 3.000 TL bağışta bulunmuştur. Söz konusu bağışın makbuzu alınmamıştır.

· Dönem Karı 145.721 TL, kurumlar vergisi oranı ise % 20 ‘dır.

KARSEV A.Ş.’nin 2012 yılı bilanço verilerine göre ve vergi kanunlarının gerektirdiği şekilde dönem net karı ve dönemin kurumlar vergisi hesaplanacaktır. Bu hesaplamada ortaya çıkan sonuç, daha sonra TMS 12 Standardına göre yapılan hesaplamalarla karşılaştırılacaktır. Mali kar, ticari bilanço karı esas alınarak, kanunen kabul edilmeyen giderlerin eklenmesi ve vergiye tabi olmayan gelirler ve matrahtan İndirimlerin indirilmesi suretiyle hesaplanmıştır. Söz konusu mali kar, kurumlar vergisi oranıyla çarpılarak kurumlar vergisi karşılığı tutarına ulaşılmıştır. Yukarıdaki bilanço verilerine ve ek bilgilere göre 31.12.2012 tarihinde vergi mevzuatına göre kurumlar vergisi şu şekilde hesaplanacaktır.

Cari dönemin ertelenmiş vergi varlık veya yükümlülüğü TMS 12 Gelir Vergileri Standardının gerektirdiği şekilde hesaplanacaktır. Hesaplanan ertelenmiş vergi tutarının dönem sonu muhasebe kayıtlarına nasıl alınacağı açıklanacak ve gerekli muhasebe kayıtları yapılacaktır. Aşağıdaki açıklamalar bölümünde bilançoda geçici farka neden olan bilanço kalemleri tek tek ele alınarak ortaya çıkan geçici farkların türleri ve sebepleri açıklanmaya çalışılacaktır.

Açıklamalar

a- Ticari bilançoda 20.000 TL olarak kayıtlı bulunan hisse senetlerinin 3.000 TL’si hisse senedi değer artışı olduğundan dolayı bu dönem için vergi mevzuatına göre gelir kabul edilmemektedir. Bu sebeple ortaya geçici fark çıkmaktadır. Aktifle yer alan bir varlığın Muhasebe Değeri (MD) > Vergi Değeri (VD) ise vergilendirilebilir geçici fark oluşur. Buna göre (20.000 TL - 17.000 TL) = 3.000 TL indirilebilir geçici farktır.

Vergilendirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Borcu 3.000 TL X % 20 = 600 TL Ertelenmiş Vergi Borcudur.

b- İşletme senetsiz ticari alacaklarına iskonto edilmiş maliyet yöntemine göre reeskont işlemi uygulamıştır. Fakat V.U.K. madde 281’e göre senetsiz ticari alacaklar kayıtlı değerle değerlenir. Senetsiz ticari alacaklardaki değer düzeltimi, verginin erken hesaplanmasına neden olacağı için indirilebilir geçici fark oluşur.

İndirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Varlığı

10.000 TL X %20 = 2.000 TL Ertelenmiş Vergi Varlığıdır.

c- Şüpheli hale gelmiş 127.253 TL tutar alacağa karşılık ayrılmıştır. Fakat bu alacak ile ilgili dava ve icra işlemlerinin bir sonraki muhasebe dönemine kaldığı anlaşılmaktadır. Bu sebeple muhasebe değeri 127.253 TL olan karşılığın vergi değeri sıfırdır. Karşılık giderinin MD > VD ise 127.253 TL indirilebilir geçici fark oluşur.

İndirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Varlığı

127.253 TL X %20= 25.451 Ertelenmiş Vergi Varlığıdır.

d- Dönem sonu itibariyle kullanılamayacak kadar yıpranmış olan kağıt stoklara

70.000 TL karşılık ayrılmıştır. Fakat takdir komisyonundan rapor alınmadığı için, bu karşılık vergi kanunlarınca kabul edilmemektedir. Bu sebeple karşılığın muhasebe değeri ile vergi değeri arasında geçici fark oluşmaktadır. Karşılık giderinin MD > VD ise 70.000 TL indirilebilir geçici fark oluşur.

İndirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Varlığı

70.000 TL X %20 = 14.000 TL Ertelenmiş Vergi Varlığıdır.

e- İşletmenin demirbaşları için muhasebe ilkelerine göre hesapladığı amortisman 45.418 TL x % 20 = 9.084 TL’dir. Vergi mevzuatına göre hesaplanması gereken amortisman tutarı ise 45.418 TL x % 40 = 18.167 TL’dir. Amortismanlar arasında 9.083 TL vergilendirilebilir geçici fark oluşacaktır.

Vergilendirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Borcu

9.083 TL X %20 = 1.817 TL Ertelenmiş Vergi Borcudur.

f- İşletme senetsiz borçlarına da reeskont işlemi uygulamış ve reeskont tutarını

1.200 TL olarak hesaplamıştır. Fakat vergi mevzuatınca senetsiz borçlara reeskont uygulaması kabul edilmemektedir. Bu sebeple MD ve VD arasında fark ortaya çıkmaktadır. Pasif unsurlarda MD > VD için indirilebilir geçici fark oluşturur. Ancak borç senetleri reeskont hesabı pasifte (-) olarak yer alır. Bu sebeple fark vergilendirilebilir geçici fark olur.

Vergilendirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Borcu

1.200 X %20 = 240 TL Ertelenmiş Vergi Borcudur.

g- İşletme yabancı paralı borçlarını bilanço tarihinde oluşan spot kur ile değerlemektedir. Fakat V.U.K. madde 280’e göre yabancı paralı borçlar Merkez Bankası döviz alış kuru ile değerlenir. Bu nedenle yapılan değerleme borçlarda bir artış meydana getirir ve ortaya indirilebilir geçici fark çıkmasına neden olur.

İndirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Varlığı

8.000 TL X %20 = 1.600 TL Ertelenmiş Vergi Varlığıdır.

h- Vergi kanunları ödenmeyen sosyal güvenlik kesintilerinin giderleştirilmesine izin vermemektedir. Bu sebeple 59.836 TL olan MD ile 40.000 TL VD arasında 19.836 TL geçici fark oluşmaktadır. Pasifte yer alan hesaplar için MD > VD olduğunda indirilebilir geçici fark oluşmaktadır.

İndirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Varlığı

19.836 TL X %20 = 3.967 TL Ertelenmiş Vergi Varlığıdır.

i- İşletme 2012 yılı için ayırdığı 120.000 TL’lik kıdem tazminatı karşılığı tutarını muhasebe kayıtlarına almıştır. Fakat vergi kanunlarına göre kıdem tazminatı ancak ödemesi yapıldığı dönemde gider kabul edilmektedir. Kıdem tazminatı karşılığının MD > VD olduğu için 120.000 TL indirilebilir geçici fark oluşmaktadır.

İndirilebilir Geçici Fark x Vergi Oranı = Ertelenmiş Vergi Varlığı

120.000 TL X %20 = 24.000 TL Ertelenmiş Vergi Varlığıdır.

j- Gecikme faizleri, Özel İletişim Vergisi ve yapılan yardım ve bağışlar vergi mevzuatı açısından gider kabul edilmemektedir. Bu sebeple bu farklar toplamda 9.500 TL “sürekli farka” sebep olmakta ve vergi hesaplamasında kanunen kabul edilmeyen gider olarak dönem karına eklenmektedir.

Yukarıda açıklanan veriler sonucunda, aktif kalemler ile pasif kalemlerin muhasebe değeri ile vergi değerleri arasında oluşan vergilendirilebilir geçici farklar (V.G.F) ile indirilebilir geçici farkları (Î.G.F.) ve bu farklar üzerinden hesaplanan ertelenen vergi borçlan (E.V.B.) ve ertelenen vergi varlıkları (E.V.V.) aşağıdaki tablolarda gösterilmiştir.

Bu tablolar yardımıyla aktif ve pasif kalemler için ertelenmiş vergi hesaplanacaktır.

Aktifteki indirilebilir geçici farkların toplamı 207.253 TL, vergilendirilebilir geçici farkların toplamı 12.083 TL’dir. Bu sonuca göre;

İndirilebilir Geçici Farklar 207.253

─ Vergilendirilebilir Geçici Farklar 12.083

= İndirilebilir Geçici Fark 195.170 TL

Pasifteki indirilebilir geçici farkların toplamı 147.836 TL, vergilendirilebilir geçici farkların toplamı 1.200 TL’dir. Bu sonuca göre;

İndirilebilir Geçici Farklar 147.836

— Vergilendirilebilir Geçici Farklar 1.200

= İndirilebilir Geçici Fark 144.636 TL

Toplam İndirilebilir Fark = Aktif Sonucu (İGF)+ Pasif Sonucu(İGF) Toplam İndirilebilir Fark= 195.170 TL + 144.636 TL = 339.806 TL Ertelenmiş Vergi Varlığı = İndirilebilir Geçici Fark x Dönem Vergi Oranı Ertelenmiş Vergi Varlığı= 339.806 x %20

Ertelenmiş Vergi Varlığı = 67.961 TL

Küreselleşen dünya ekonomisi ile birlikte genel kabul görmüş muhasebe ilkelerini temel alan uluslararası muhasebe standartları geliştirilmek suretiyle farklı ülkelerdeki işletmeler arasındaki muhasebe farklılıkları ortadan kaldırılmaya çalışılarak finansal tablolarda birlik sağlanması amaçlanmıştır. Her ülke uluslararası alanda kabul gören bu standartları temel alarak kendi ulusal muhasebe standartlarını geliştirmektedir.

Türkiye’de faaliyet gösteren işletmelerin ödeyeceği vergiler ( kurumlar vergisi ), mali karları üzerinden hesaplanmaktadır. Mali kar, ticari karın tespitinden sonra ki aşamadır. Bu noktada karşımıza mali karı artırma ya da azaltma yönünde etkileyecek çeşitli gider ve gelirler söz konusu olmaktadır. İdarenin bu gelir ya da gider kalemlerini hiçbir zaman kabul etmeme ya da bir sonra ki dönemde değerlendirmeye alması gibi düzenlemelerine göre, işletmelerin üstlenecekleri vergilerinin tarh edileceği mali kar matrahı değişmektedir. Yani muhasebe karı ile mali kar birbirinden farklı olmaktadır.

Çalışmamızın merkezinde yer alan TMS 12 Gelir Vergisi standardı söz konusu farkların sürekli ya da geçici olmasını dikkate alarak çeşitli düzenlemeler geliştirmektedir. Standarda göre farklar süreklilik arz ediyorsa yani ileri ki hesap dönemlerinde de ortadan kalkmayacağı düşünülüyorsa değerlendirmeye alınmaz. Standardın dikkate aldığı farklar sadece geçici farklardır ve ileri ki dönemlerde bu farklar kapanacaktır (gelir ise tahsil edilecek, borç ise ödenecek vb.). Geçici farklar finansal durum tablosunda(bilanço); ertelenen vergi varlığı ve ertelenen vergi yükümlülüğü, gelir tablosunda ise ertelenen vergi geliri ve ertelenen vergi gideri olarak karşımıza çıkmaktadır.

TMS 12 Standardı vergi varlığını ya da vergi yükümlülüklerini ileri ki hesap dönemlerine taşıma suretiyle, vergi bilançosunu TFRS bilançosu haline getirmeye yardımcı olmaktadır. Bu standardın kapsamına sadece Kurumlar Vergisi girmektedir.